رابطه با متن
معمولا در ایران تسلط بر زبان خصلت افرادی است که در حیطهی علوم انسانی فعالیت می کنند. کسانی که زبان بخشی از محتوای کارشان است مانند فیلسوف، مترجم، نویسنده، ارتباط مستقیم با زبان دارد. این دسته زبانشان را به مرور می سازند یا به عبارت دیگر بر زبان تسلط دارند و هر یک سبک خاص خود را در زبان ایجاد میکنند. آنها میتوانند پیچش های زبانی به متن بدهند و متنی با کیفیت تولید کنند. ولی این مسئله در مورد قشرهای دیگر صادق نیست چرا که رابطه با متن و کتاب در میان اقشار دیگر بسیار ضعیف است. به طور کلی کسانی که کارشان جدا از علوم انسانی است معمولا با متن رابطهی خاصی ندارند. برای همین هم شبکه های اجتماعی استوار بر عکس و ویدئو هستند چون باید میل عامه را پاسخ گویند. خیلی ساده اگر یک کتاب مهندسی را که اخیر به فارسی نوشته شده است تورق کنید یا گشتی در سایتها و وبلاگهایی که در مورد رایانه و برنامه نویسی است، بزنید متوجه سطح نازل زبان نوشتاری این گروه میشوید. منظور از سطح زبانی استفاده کردن از کلمات ثقیل نیست بلکه رسا بودن یک متن، رابطه ای که با خواننده ایجاد می کند و به کار گیری از امکانات زبانی